علل سقوط و فروپاشی تپه حسنلو (مطالعه موردی: دوره یiv )

عصر آهن شمال غرب ایران به خاطر نقش محوری آن در شناخت فرهنگ و تمدن ایران از دیر باز جایگاه خاصی را در باستان شناسی ایران داشته است. از مهم ترین محوطه های این عصر تپه باستانی حسنلو می باشد که در دشت سولدوز در جنوب غربی دریاچه ارومیه قرار گرفته است و حفاری علمی آن با عنوان " پروژه حسنلو " به سرپرستی دایسون بین سال های 1956 تا 1974 صورت گرفته است. دایسون ادعا کرده است که دوره های v ، iv وiii عصر آهن این تپه باستانی را تشکیل می دهد و از میان آن لایه ها، دوره iv مهم ترین آن ها بوده و بیشترین آثار از این لایه بدست آمده است. دوره iv به دلایلی نامعلوم ، با آتش سوزی بزرگ و ورود مهاجمان ، به ناگهان از بین رفت تا جایی که هیچ خاطره ای از این مردمان به جای نماند. در نقد منابع موجودی که بیشتر اورارتوها را مقصران این تهاجم می دانند ،این تحقیق با دلایل علمی تلاش دارد تا اثبات نماید که دوره iv ، در واقع آخرین لایه از تپه حسنلو بوده است که نه با تغییرات آب و هوایی و زیست گاهی ، بلکه در حمله ای از سوی لشکریان سارگون دوم – با عنایت به کتیبه پادشاه مذکور- نابود شده است. به نظر می رسد تعدادی از محوطه های این عصر از تاریخ ایران باستان در شمال غرب، در تسویه حساب سراسری از بین رفته باشد. محوطه باستانی حسنلو (دوره iv ) هم در این تهاجم از بین رفت و دیگر مسکون نشد و متروک ماند.